Biệt thự Đồ Sơn

Đoạn trích dưới đây từ tùy bút Đồ Sơn của Vũ Bằng đăng ngày 28/9/1942 trên Trung Bắc chủ nhật, Hà Nội. Và những hình ảnh kiến trúc biệt thự khu du lịch Đồ Sơn trên trang Belleindochine.free.fr

"Trước khi người Pháp đến bảo hộ xứ ta, Đồ Sơn chưa có mà cũng chẳng có bãi biển nào để cho chúng ta đi nghỉ mát về mùa hạ. Riêng nói về Đồ Sơn thì lúc ấy Đồ Sơn chỉ là một mảnh đất hoang vu có lưa thưa mấy làng đánh cá nhỏ chui rúc dưới chân những trái đồi cằn cọc chỉ có ròng lau sậy. Ở đằng sau những trái đồi ấy, những ruộng bùn và những vũng nước hôi thối chạy ngút ngàn. Người ta không thấy một con đường đi, một cái nhà gạch. Chỉ toàn là những túp lều dựng tạm để cho dân chài tạm trú lúc đêm hôm, còn thì toàn là những cái bí mật chờ người ta bởi vì Đồ Sơn lúc đó thực là nhiều trộm cướp ở Cát Bà và những nơi lân cận đến tụ họp nhau ở đó. Ông Jean Dupuis, do đường Hồng Kông đi lại đã lao tâm khổ tứ vô cùng mới đến được đất này. Địa đồ thì chưa có, hay có mà vẽ không được rõ. Sông ngòi thì nhằng nhịt chẳng rõ cái nào vào cái nào. Lại những quân cướp tìm hết cách để cản trở công cuộc của nhà thám hiểm. Ông Jean Dupuis để chân lên Đồ Sơn từ 1880 thực đấy, nhưng phải đến mãi tận năm 1886, người Pháp trong số đó có các ông Georges Vlavéanos, Costa và Gouma, mới nghĩ làm Đồ Sơn thành một nơi nghỉ mát trong những ngày viêm nhiệt. Ối, nói đến chuyện nghỉ mát hồi ấy thì thực là giản dị: người ta đi từ Hải Phòng ra ở với bọn dân chài lưới. Một vài người gan lắm mới dám cất ở trên những ngọn đồi một vài cái nhà lá đáng giá dăm đồng bạc; người ta chèo thuyền ra hoặc là đi ngựa qua những con đường đất nhỏ; người ta nghỉ mát ngay ở những bờ ao bụi rậm và tiếng là nghỉ đấy nhưng không lúc nào không phải nghĩ: nghĩ lo về trộm cướp. Nghỉ mát ở Đồ Sơn như thế, trước sau người ta tính mất có đến mười năm lận!"

BIỆT THỰ BẢO ĐẠI

Biệt thự Bảo Đại nằm trên đỉnh đồi Vung cao 36 m so với mặt nước biển, thuộc khu II Đồ Sơn. Biệt thự được xây từ năm 1928, của Toàn quyền Đông Dương Pafquiere. Năm 1949, Toàn quyền Đông Dương tặng cho vua Bảo Đại.